Грижа, поддршка и емпатија – ова се само некои од квалитетите што ви паѓаат на ум кога ќе замислите идеален родител. Ако тоа не ви звучи познато, не сте сами – многу луѓе имаат токсични родители.
Што навистина значи да се биде токсичен родител?
Според одредени истражувања, еден од четири возрасни ќе ја прекине комуникацијата со своите родители во одреден момент од животот, според Bestlife. Ова укажува дека токсичните родители се честа појава.
„Токсичните родители покажуваат модели на однесување кои предизвикуваат чувство на вина, страв и вознемиреност кај нивните деца. Тоа е поради нивната тенденција да ги ставаат своите потреби над децата“, објасни холистичкиот терапевт Џени Флора Велс.
„Овие обрасци создаваат многу дисфункционална семејна динамика што може да влијае на нивните деца во текот на нивниот живот“, додаде таа.
Важно е да се напомене дека „токсичен“ не е клинички термин или дијагноза. Тоа е вообичаен термин за опишување одредени проблематични однесувања.
Иако ова може да вклучи поочигледни штетни однесувања како физичка или сексуална злоупотреба, токсичното родителство може да вклучува и посуптилни однесувања што е потешко да се препознаат.
„Кога го слушам овој термин, помислувам на родители на кои им недостасува способност или подготвеност да се вклучат во самонабљудување и саморефлексија, што резултира со неспособност да преземат одговорност за сопственото однесување“, забележува социјалниот работник Кристина МекВалтер Гранахан.
Влијанието на токсичните родители врз децата
Токсичните родители можат негативно да влијаат на емоционалното и менталното здравје на детето уште од рана возраст.
„Да се има родител кој покажува токсични особини за време на вашето детство може да биде трауматизирачко за дете кое е сунѓер што го апсорбира светот околу себе“, вели Велс.
Детето со токсични родители може да има проблеми со изразување на емоциите, бидејќи уште од мали нозе го учеле дека само одредени емоции се прифатливи. Токсичните родители не дозволуваат децата да чувствуваат емоции како тага, разочарување или гнев.
Експертите исто така се согласуваат дека токсичното однесување на родителите може да влијае на самодовербата на детето.
Проблематичните ефекти од токсичното родителство во многу случаи остануваат видливи во секојдневниот живот на една личност дури и кога тие се пораснати и не живеат со своите родители.
Ако и самите сте биле изложени на токсично родителство, корисно е да разговарате со лиценциран психотерапевт или советник за ментално здравје за да го подобрите квалитетот на вашиот живот.
Подолу се пет знаци на токсичност кај родителите.
Токсичните родители избегнуваат одговорност
Една заедничка карактеристика што може да ја видите кај токсичниот родител – или која било друга токсична личност – е недостатокот на одговорност. Речиси никогаш не се извинуваат за лошите постапки, вели социјалниот работник Шон Абрахам.
Преземањето одговорност за своето однесување би значело да се има одреден степен на самосвест, што им недостига на многу токсични луѓе.
Не само што на токсичните родители им е тешко да кажат „извини“, туку често ја префрлаат вината на своите деца.
Токсичните родители не ги почитуваат границите
Велс вели дека токсичниот родител обично поставува лоши граници и затоа ќе има огромни тешкотии да ги признае и почитува границите на своето дете.
Со оглед на тоа што границите диктираат каков вид на однесување се толерира, а што не, токсичните родители можат да ги отфрлат и целосно да ги „газат“.
Тие користат манипулација за да го добијат она што го сакаат или им треба
Родител со здрави комуникациски навики директно ќе побара од вас што сака или му треба.
Но, токсичните родители користат тактики како „палување со гас“ (однесување што ја збунува и ја прави жртвата несигурна за сопствената вредност и способности, па дури и сопственото толкување на реалноста), предизвикување вина и тивок третман за да ги задоволат нивните потреби и желби, вели Абрахам. .
Сите овие се форми на емоционална злоупотреба.
Токсичните родители се егоцентрични
Токсичните родители се крајно егоцентрични. Според Гранахан, оваа егоцентричност може да биде вкоренета во нивните сопствени искуства од детството. Ова може да укаже дека нивните потреби не биле задоволени додека растеле.
Класичен пример за егоцентричност може да се види во ситуации кога токсичните родители ги намалуваат чувствата на нивните деца. На пример, ако детето каже дека се чувствува особено уморно оваа недела, може да рече: „Па, барем не мораше да работиш до доцна три ноќи по ред како јас!“
Родителството на детето се јавува во воспитувањето
Родителството во семејните односи се случува кога улогите на родителите и децата се менуваат. Во таква врска, детето е принудено да биде емотивен чувар на родителот.
Родителството може да се манифестира на различни начини – од очекување од детето да го спакува ручекот за нивните помали браќа и сестри до потпирање на нивното дете за несоодветно ниво на емоционална поддршка.